Papa Françesku shkon në Hungari, në fokus lufta ne Ukrainë

Papa Françesku ka zbarkuar në Hungari për një vizitë baritore tre-ditore, dhe ky është udhëtimi i tij i parë i plotë në këtë vend që kur u bë Papë 10 vjet më parë.

Ajo që e mbajti larg nga vizita ishte qëndrimi i ashpër anti-migrant i kryeministrit Viktor Orban, ndryshe nga dhembshuria e papës për të gjithë refugjatët.

Ajo që e sjell këtu tani, përveç mbështetjes për katolikët, është lufta në Ukrainë.

Hungaria dhe Ukraina ndajnë një kufi prej 134 km (85 milje).

Por ndryshe nga liderët e tjerë të BE-së, Orban ka refuzuar të mbështesë ndihmën ushtarake për Kievin dhe ka ruajtur marrëdhëniet me Vladimir Putinin e Rusisë.

“Do të jetë gjithashtu një udhëtim drejt qendrës së Evropës, mbi të cilën vazhdojnë të fryjnë erërat e akullta të luftës”, tha Papa përpara vizitës së tij.

Papa ka qenë në Evropën Lindore më parë – në 2019 në Rumani dhe 2021 në Sllovaki. Rrugës për në Sllovaki, ai u ndal për disa orë për të kremtuar meshë në Budapest.

Papa premtoi të kthehej dhe diplomacia e kujdesshme hungareze në Romë, e cila po portretizohet nga mediat pro-qeveritare si një triumf diplomatik për zotin Orban dhe madje një shans për t’i dhënë fund izolimit të tij ndërkombëtar për luftën në Ukrainë.

“Papa është me ne,” deklaroi titulli në Magyar Nemzet të së enjtes, e përditshmja kryesore e partisë qeverisëse Fidesz.

Vizita e Papës, sugjeroi artikulli, ishte një miratim i të ashtuquajturës politikë pro-paqes të qeverisë në Ukrainë dhe politikave të saj pro-familjes në vend.

“Nga Roma, Papa Françesku e sheh pikërisht këtë luftë të padrejtë dhe histeri të pakuptimtë të luftës”, vazhdoi artikulli. Hungaria ka refuzuar  të furnizojë Ukrainën me armë ose të lejojë aleatët e NATO-s t’i dorëzojnë ato në hapësirën ajrore hungareze.

Një pamje tjetër e vizitës së Papës vjen nga András Hodász, një ish-prift katolik romak, i cili kohët e fundit dha dorëheqjen nga meshtaria për shkak të mosmarrëveshjeve të opinioneve me kishën dhe presionit që iu nënshtrua për të heshtur.

“Djalli fshihet në detaje”, tha Hodász për BBC. “Qeveria hungareze po bën thirrje për paqe me çdo kusht. Një armëpushim i menjëhershëm që mund të konfirmojë linjat ekzistuese të frontit. Kjo është në kontrast me fjalët e Atit të Shenjtë, se Rusia duhet të tërhiqet në kufijtë e vjetër. Papa njeh të drejtën legjitime të Ukrainës për veten – mbrojtja.”

Të njëjtat figura publike që e dënuan Papën për migrimin në të kaluarën, tha ai, tani po e mirëpresin atë me krahë hapur. “Opinioni publik,” vuri në dukje ai, “duket po aq i paqëndrueshëm dhe i manipulueshëm sa era”.

Përpara vizitës në Hungari, Papa u takua me kryeministrin ukrainas Denys Shmyhal, i cili e ftoi atë të vizitojë Kievin.

Më vonë të premten Papa Françesku do të takohet me Orbanin dhe Presidentin hungarez Katalin Novak, arkitektin e përpjekjeve të vendit për të inkurajuar çiftet që të kenë familje më të mëdha dhe me më shumë fëmijë.

Këto përfshijnë hua bujare dhe pagesa për çiftet e martuara që premtojnë të kenë fëmijë. Politikat kanë pasur njëfarë suksesi, por u lëkundën gjatë pandemisë.

Të shtunën, Papa do të takohet me njerëz të varfër dhe të pastrehë, si dhe refugjatë nga Ukraina, Afganistani, Sudani, Irani, Iraku dhe Pakistani. Ata përfshijnë Abouzar Soltani, një iranian i konvertuar në krishterim, i cili kaloi 18 muaj në paraburgim në një “zonë tranziti” hungareze.

Qeveria hungareze ka një zyrë të veçantë për të mbështetur të krishterët e persekutuar në mbarë botën.

Konflikti kryesor në të kaluarën midis Papa Françeskut dhe qeverisë hungareze ishte dhembshuria e Papës për refugjatët dhe azilkërkuesit, në kontrast me armiqësinë e qeverisë hungareze.

Ndërsa Papa solli azilkërkuesit sirianë me vete në shtëpi nga kampi i refugjatëve Moria në Lesbos, Orban ndërtoi një gardh me tela rroje përgjatë një kufiri 175 km (108 milje) me Serbinë dhe sugjeroi se të gjithë emigrantët janë terroristë të mundshëm.

Për të hyrë në Hungari nga toka, azilkërkuesit e mundshëm duhet të kërkojnë leje për të aplikuar në ambasadën hungareze në Beograd. Në vitin 2022 u bënë 16 aplikime dhe prej tyre vetëm katër persona u lejuan të hynin në vend, sipas shifrave të Komitetit Hungarez të Helsinkit, një grup për të drejtat e njeriut.

Në të kundërt, Hungaria ka qenë bujare me refugjatët ukrainas, duke ndihmuar 2.5 milionë të kalojnë vendin vitin e kaluar dhe duke mbështetur rreth 35,000 që vendosën të qëndrojnë.

Vizita e Papës përfundon të dielën, me kremtimin e meshës në sheshin Kossuth, para parlamentit hungarez. Qindra mijëra njërëz priten të marrin pjesë, duke përfshirë hungarezë nga vendet fqinje. /Express