Ne jemi vendi i viçit, por mund të përballojmë vetëm pulën!

Nga James Menendez dhe Alba Morgade/BBC News

Argjentina dikur ishte një nga vendet më të pasura në botë, më e pasur se Franca apo Gjermania. Dhe pjesa më e madhe e kësaj pasurie u ndërtua në eksportet e viçit, veçanërisht në Britani. Por kjo ishte më shumë se 100 vjet më parë. Tani, si pasojë e një krize të thellë ekonomike, ajo renditet në vendin e 70-të, sipas shifrave të fundit nga Banka Botërore. Dhe një numër në rritje njerëzish këtu thjesht nuk mund të përballojnë të hanë mish viçi nga bagëtitë që ende enden nëpër kullotat pjellore të njohura si Pampas. Njerëz si Oriana dhe Samiri, një çift i ri në fillim të të 20-ave që jetojnë në një lagje të rrënuar të kryeqytetit Buenos Aires thanë: “Është shumë e vështirë. Ju vazhdimisht pyesni veten, si do t’i siguroj jetesat?. Ne jemi vendi i viçit, por hamë vetëm pulë sepse është më lirë”.

Familja ndajnë një apartament të vogël me vajzën e tyre të vogël Chiara, si dhe prindërit e Samirit dhe vëllain e tij. Pagimi i faturave është një shqetësim i vazhdueshëm. Kostot e ushqimit, por edhe të qirasë, energjisë elektrike dhe transportit vazhdojnë të rriten gjatë gjithë kohës. Samiri është një drejtues transporti i vetëpunësuar, por kriza ekonomike do të thotë që kërkesa ka rënë ndjeshëm. Të ardhurat e tij nuk mund të përballojnë çmimet në rritje. Plus, ai shqetësohet për pasigurinë në rritje në rrugë, pasi njerëzit bëhen gjithnjë e më të dëshpëruar.

“Mund të të vrasin vetëm për celularin tënd”, thotë ai.

Të paktën 40% e popullsisë jeton në varfëri, sipas shifrave zyrtare të qeverisë. Shumica dyshojnë se shifra reale është edhe më e lartë. Të dy Oriana dhe Samir votuan për udhëheqësin e ri të Argjentinës, Javier Milei, libertarianin radikal të krahut të djathtë.

“Ai i kupton problemet e njerëzve. Unë mendoj se ai është pikërisht ajo që i duhet Argjentinës, për t’u përballur me inflacionin”, shprehet Samiri.

Të tjerët nuk janë aq të sigurt. Claudio Paez dikur ishte një biznesmen i suksesshëm me një zinxhir dyqanesh ëmbëlsirash dhe dyqanesh ushqimore, gjithsej 12. Tani ai ka vetëm dy pasi kostot dhe rënia e të ardhurave, nuk sjellin shumë fitime. Dhe ai pret që gjërat të përkeqësohen, jo më mirë.

“Nëse problemet ekonomike vazhdojnë edhe tre muaj, do të jem në vështirësi”, thotë ai.

Gjithnjë e më shumë njerëz në Argjentinë duhet të improvizojnë për të mbijetuar. Jo shumë larg një prej dyqaneve të Klaudios, një furgon i vogël është parkuar në anë të rrugës, me tabaka me vezë.

Çmimi i lirë, 1 $ (79 p) për një duzinë vezë, ka tërhequr një radhë. Por pronari i furgonit nuk zgjat shumë, vetëm në rast se vjen policia. Rrugët e Buenos Aires mund të jenë ende të veshura me arkitekturën e zbukuruar të lulëzimit të vendit të shekullit të 19 të, por ato janë gjithashtu të mbushura me shitës ambulantë, shoferë dhe taksi jozyrtare. Analiza e shifrave zyrtare nga Universiteti Kombëtar i Saltës sugjeron se sektori informal punëson gati gjysmën e fuqisë punëtore në Argjentinë. Përveç kësaj, pak njerëz paguajnë në fakt ndonjë taksë mbi të ardhurat falë një ligji të miratuar nga qeveria e mëparshme, pak para zgjedhjeve. Dhe ky është një lajm i keq për një vend që në thelb ka shumë nevojë për të gjeneruar të ardhura. Argjentina shpenzon shumë më tepër se sa fiton dhe tashmë i detyrohet aktualisht, rreth 44 miliardë dollarë Fondit Monetar Ndërkombëtar, duke e bërë atë debitorin më të madh të organizatës. Presidenti Milei thotë se ka përgjigje për krizën ekonomike. Në fushatë, premtoi se do të heqë qafe monedhën vendase peson dhe do ta zëvendësojë atë me dollarin amerikan. Të dyja këto ide janë aktualisht në prapavijë, jo më pak për shkak se vetë qeveria ka kaq pak dollarë. Në vend të kësaj, Presidenti Milei e ka zhvlerësuar peson përgjysmë për të rritur konkurrencën. Dhe ai ka ulur numrin e ministrive të qeverisë. Dhe, me një sërë propozimesh të njohura si projektligji “Omnibus” aktualisht përpara Kongresit, tani është radha e shpenzimeve publike.

“Për 30 vitet e fundit,” thotë analisti Sergio Berensztein, “ne kemi një president që e kupton problemin.”

Zgjidhja e vetme, thotë zoti Berensztein, është të përpiqemi të balancojmë buxhetin, diçka që qeveria ka premtuar ta bëjë deri në fund të këtij viti. Por do të jetë i ashpër, shton ai. Javën e ardhshme, Kongresi do të votojë nëse do të miratojë planin e presidentit. Nuk është aspak e sigurt se do të kalojë. Dhe gjithsesi, nuk ka asnjë garanci që masat do të bëjnë ndonjë ndryshim në normën e inflacionit. Dhe në fund të fundit, kjo është e vetmja gjë që ka rëndësi për shumicën e njerëzve këtu. Díaz beson se presidenti ka vetëm disa muaj për të ndryshuar gjërat dhe që njerëzit të fillojnë të ndihen më mirë.